Mity czy prawda - świetlówki różnych producentów...

[Przemek]

Witam

Bardzo często przewijają się pytania - jaka świetlówka "najlepsza", czym się różni xxx od yyy, dlaczego pod xxx rosną glony - a pod yyy nie itd.. Prowadząc sklep, bardzo często spotykaliśmy się z pytaniami o różnice pomiędzy poszczególnymi modelami różnych źródeł światła - i tak czasem bywało - że poza "utartymi" i uzyskanymi od producentów informacjami - nie dysponowaliśmy żadnymi innymi - stąd zdarzało się, że co Klient - to była inna opinia - ta xxx mi się podoba, yyy mimo że niby miała być taka sama - to nie jest itd..

Ponieważ dysponujemy w firmie semi-profesjonalnym spektrofotometrem wysokiej rozdzielczości(HR4000 Ocean Optics i bifurcated 600 micron UV-VIS-SR fiber) - postanowiliśmy, niczym Mythbusters - rozprawić się z pewnymi "teoriami" ...

Na ogień poszły świetlówki T5 różnych producentów - a mianowicie:

ATI AquaBlue

AquaMedic Reef White 15KK

AquaMedic Reef White 10KK

KZ Fiji purple

ATI Purple Plus

Aqua Medic Reef Blue

ATI Blue Plus

ATI Actinic

Sylvania Coralstar

Kolejność nieprzypadkowa...

wszystkie świetlówki w mocy 39W, zasilane statecznikami elektornicznymi Accustart(ściemnialne - 90-250V)

Pomiar w odległości 1m od źródła światła, przy braku światła dodatkowego - wykonywany po 10 minutach pracy świetlówki(aby wyeliminować kwestię pracy "na zimno" - i zmniejszonego strumienia światła)

Wyniki tego eksperymentu myślę że są bardzo interesujące - mógłbym powiedzieć, że w zasadzie chyba 80% świetlówek zrobionych było przez jednego producenta ... - ale o tym za chwilę.

Na pierwszy ogień poszły świetlówki "białe" - czyli AM 15KK, AM 10KK oraz ATI Aqua Blue, Sylvania AquaStar oraz AquaScience Duo.

Poniżej wykresy spektrum pojedynczych świetlówek ATI Aquablue, AquaMedic ReefWhite15KK, AquaMedic ReefWhite 10KK

oraz wykres wspólny dla wszystkich trzech źródeł światła:

Jak widać na pierwszy rzut oka - AM 10KK różni się nieco - o ile w zakresie 540-700nm jest niemal identyczna(błąd pomiarowy) - to w zakresie 410nm - 540 jest dużo niższe promieniowanie - czyli odjęta została barwa niebieska - stąd dla oka ludzkiego barwa świetlówki jest cieplejsza od AM 15KK - pomimo że świetlówka emituje dokładnie tyle samo w zakresie zieleni, pomarańczu i czerwienie(fal odpowiadających za te barwy).

Porównując świetlówki ATI Aquablue spezial i AM 15KK - to są to niemal IDENTYCZNE świetlówki(mówię o aktualnej partii - nie wiem jak to było wcześniej - wydaje mi się ze się nieco różniły). ATI wg wykresu powinna być nieco cieplejsza(wypadkowe CCT) - jednak może to być również błąd wynikający ze "skali" odzworowania - i np. ATI emituje mniej światła z 1W. Jednak oceniając wypadkową CCT - są to te same świetlówki, które opuściły fabrykę Sylvanii Różni je tylko cena i to nieznacznie.

Poniżej następne dwa wykresy liniowe świetlówek:

Sylvania Aquastar

oraz AquaScience Duo

obie wydają się być świetlówkami o zbliżonej charakterystyce - jednak Aquastar będzie świetlówką jaśniejszą, o cieplejszej barwie światła - wiąże się to z zwiększonym promieniowaniem w zakresie fal 570-630nm - czyli długości najlepiej i najmocniej postrzeganej przez oko ludzkie.

Następnie zbadane zostały świetlówki ATI Fiji Purple - i KZ Purple Plus. Obie wyprodukowane w tej samej fabryce - mają identyczne parametry:

Jak widać - świetlówki te różnią się od aktynicznych(prezentowanych poniżej - np. Coralstart Acitnic - produkcji Sulvania) dodatkowym zakresem promieniowania pomiędzy 600 a 700nm - pomijając tę różnicę - to identyczne źródło światła co Sylvania Coralstar - która dla oka ludzkiego wydaje się być bardzo fioletowa.

Świetlówki te (KZ Fiji Purple i ATI Purple plus) różnią się więc jedynie ceną.

Następne świetlówki - AM ReefBlue i ATI Blueplus - ponownie nie wymagają komentarza - to niemal prawie ten sam produkt, robiony wg pozyskanych informacji - w tej samej fabryce - Sylvania. Zauważalna różnica występuje jedynie w przypadku ceny. Niewielka różnica występuje tylko w zakresie o. 470nm - tu ATI wydaje się być nieco jaśniejsze, i płytsze w zakresie fal ok. 440nm.

Poniżej wykres falowy świetlówki Narva blue 2 - pojedynczy, i na wspólnej warstwie dla wykresów z AM ReefBlue oraz ATI Blue Plus.

Jak łatwo zauważyć - charakterystyka ogólna spektrum jest niemal taka sama - różnice są w intensywności promieniowania w zakresie 430-470nm - gdzie AM wydaje się wypromieniowywać najwięcej energii(jednak w węższym zakresie) - a ATI pochylenie "zbocza" wykresu ma łagodniejsze.

Narva wydaje się być identyczna z świetlówką AM - z tym że jest jakby "słabsza".

Wykres Narva blue 2

Oraz porównanie do pozostałych świetlówek aktynicznych:

Ciekawa sytuacja natomiast występuje w przypadku dwóch ostatnich źródeł światła - Sylvanii Coralstar oraz ATI Actinic.

Pomimo że dla oka ludzkiego wydają się być niemal identyczne - to jednak niemal całkowicie różnią się emitowanym spektrum światła. Świetlówka ATI prawie całe swoje spektrum zawiera w przedziale 400-450nm - peak prawie na tej samej szerokości co w Coralstar 432-436nm) - swoje maksimum uśrednione osiąga dla fali o długości ok. 425nm.

Dodatkowo - jest to JEDYNA świetlówka która dosyć mocno "wchodzi" w promieniowanie UVA - co wydaje się być obaleniem mitu że T5 do akwarystyki morskiej nie emitują UV(a taki mit dosyć długo krążył wśród akwarystów - uzasadniając że jedynie HQI emituje promieniowanie ultrafioletowe).

Świetlówka Sylvania Coralstar - ma dużo szersze spektrum - uśrednione maksimum ma w okolicach 450nm.

W zakresie 500-600nm Coralstar wydaje się być pełniejsza - i ma nieco wyższe "piki" dla barwy zielonej i żółtej.

Stąd też, jest nieco jaśniejsza(porównując lm/W - choć dla tej długości fal porówanie powinno być w energii emitowanej z 1W - a nie lm).

Jak widać więc na powyższych porównaniach - niektóre różnice, tak mocno akcentowane przez producentów - nie mają czasem uzasadnienia w praktyce - a czasem coś co dla oka wydaje się być niemal identyczne - w rzeczywistości jest niema zupełnie inne.

Ten wątek będzie na bieżąco aktualizowany o nowe wykresy.

pozdrawiam

Przemek

[nika]

ja bym nawet to "przypięła"

brawo!

[Yoka]

Witam, brawo za testy ale:

być może w przeszłości produkty tych producentów różniły się między sobą(np. Aquablue spezial i AM 15KK, czy KZ Fiji Purple i ATI Purple Plus) - jednak aktualnie - to w zasadzie te same produkty

Całkowicie się z tym nie zgodzę.

Ati Purple plus może i świeci na lekko czerwono ale to zupełnie inne światło niż KZ Fiji.

Co do białych świetlówek (AM i ATI) tutaj prawdą jest że na początku świecą prawie identycznie jednak po 6-7 miesiącach barwa jest już zupełnie inna, Ati mniej żółknie a różnica w cenie jest praktycznie żadna, podobnie jak w przypadku Blue+ i blue actinic.

[helmofon]

To teraz pozostaje przetestować świetlówki po 3 i 6 msc pracy.

[Przemek]

Co to znaczy zupełnie inna? Inna dla oka ludzkiego? Czy inna dla koralowców? Czy inne pod kątem fotometrycznym - bo pod takim jest rozpatrywane? Kwestia rozróżniania kolorów jest sprawą indywidualną - dla jednego karmazyn to czerwień - a jeszcze inny rozróżni 56 rodzajów fioletu.

Podałem jakie świetlówki były sprawdzane - i zapewniam, że w tej kwestii spectrometr nie pomylił się na pewno(chyba że mówimy o tych różnicach w kształcie krzywej pomiędzy 450 a 500nm. Ale jest to różnica poniżej 1.3% spektrum.

Faktycznie różnica w cenie jest niewielka - i jeszcze mniejsza jest różnica w wykresie falowym tych świetlówek.

Co do samego wykresu - poszczególne składowe budowane są na podstawie domieszek gazów - więc nie przeczę, że być może po 7 miesiącach jedna "wypali" się inaczej niż druga - ale co z tego skoro co 6 miesięcy powinniśmy je wymieniać? (a niektórzy twierdzą że co 3 miesiące)?

Nie mam żadnego interesu aby bronić czy atakować któregokolwiek z producentów - rozmawiamy o faktach - i tylko takie opisuję.

pozdrawiam

Przemek

[nika]

To teraz pozostaje przetestować świetlówki po 3 i 6 msc pracy.

może uśrednijmy, że po 5 m-cach? dla T5 39W (wyłączając KZ Fiji-choć można zdementować lub potwierdzić plotki) to najbardziej interesujący nas czas.

no i koniecznie czekamy na "test" żarników

[Yoka]

Ja nie kwestionuje całego badania jako takiego. Kwestionuje jedynie twoją wypowiedź, która moim zdaniem jest nieprawdą. Widziałem w pracy już chyba wszystkie świetlówki dostępne na polskim rynku i choć nie uważam że postrzegam więcej kolorów niż inni to różnice w barwie widać na pierwszy rzut oka. Różnice w oddziaływaniu na koralowce również.

[Przemek]

Sądzę że to dobry pomysł - w zasadzie jak Sebastian wróci do pracy po urlopie to poproszę go o świetlówki po 6 miesiącach użytkowania - będzie można porównać wykres spektrum po tym czasie w stosunku do nowych świetlówek(a teraz właśnie będzie wymieniał na nowe).

pozdrawiam

Przemek

[Przemek]

Widzisz, kwestia oddziaływania na koralowce jest kwestią nieco dyskusyjną. Chodzi o to, że zmieniając jeden typ świetlówek na drugi - nie mamy pewności, czy w czasie testów nie doszło do zmiany innych parametrów(np. wody) wpływających na wybarwienie koralowców - czy to in plus, czy in minus. To podobnie jak z placebo - nawet naukowcy twierdzą że to działa - choć uzasadnienia(poza wiarą ludzką w moc uleczenia) nie ma. Dlatego - może być tak, że komuś w danym czasie akwarium idealnie się "prowadziło"(znikło cyjano, koralowce były doskonale wybarwione - gdyż parametry wody poprawiały się w tym czasie) - następnie dochodzi do zmiany świetlówek - gdy w tym czasie zbiornik "bujnął" się w druga stronę, doszło do wyjałowienia wody - i koralowce zaczęły tracić barwę. Czego to wina będzie w 90%? Światła..

Reasumując - porównując metodę "naukową"(techniczną powiedzmy - czyli pomiar światła urządzeniem do tego przeznaczonym) i metodę "somatyczną" - trudno wytłumaczyć dlaczego "wydaje się być inne" - skoro fizycznie nie jest. Zapewniam Cię - że również widziałem niemal wszystkie świetlówki dostępne na rynku(nie jest wykluczone że nawet więcej - z racji okresu prowadzenia działalności w tej branży) - i jak dla mnie - to identyczne świetlówki.

Jeszcze raz powtarzam - mówię o faktach - pomiar nowych świetlówek , w tych samych parametrach zewnętrznych.

pozdrawiam

Przemek

[leoni]

super sprawa z tym porównaniem takich artykułów więcej Przemku, ale zgodzę się z moimi poprzednikami dla nas najważniejszy byłby test T5 po min 6 miesiącach i tu wydaje mi się mogę być spore rozbieżności, obym się mylił, bo wtedy prze rzucę się na tańsze

[Przemek]

leoni

Tu nie chodzi aby przerzucać się na tańsze. Chodzi mi o to, ze czasem do danego produktu dorabiana jest dodatkowa filozofia - typu, nasze źródło światła różni się od producenta xxx - jest trwalsze, "lepsze" itd.

Naprawdę ten test wyszedł "z biegu" - ponieważ akurat jesteśmy przed budową referencyjnego panela LED - i dyskusja z Sebastianem i Pawłem w firmie otarła się o różnice pomiędzy AM reef blue i Blue plus - to zabrałem ze sobą różne świetlówki - i zrobiłem testy na "rozgrzewkę"

Sam jestem ciekaw jak będzie wyglądało spektrum "zużytych" świetlówek - i na pewno wyniki umieszczę w tym wątku.

pozdrawiam

Przemek

[helmofon]

Moim zdaniem trzeba by było zrobić pomiar po tych 3 msc. będziemy wiedzieć która świetlówka trzyma stabilnie parametry.

Po 6 msc znowu się może okazać że każda z nich zużyła się tak samo.

W tej chwili wiemy która droższa świetlówka ma tańszy zamiennik.

[krzysiek l]

od dawna sie o tym mowilo a wrszcie ktos to sprawdza :-)

ale wezcie pod uwage ze w obrebie produktu jednrgo producenta rowniez moga byc roznice pomiedzy poszczegolnymi egzemplazami,

nalezaloby robic testy na podstawie pomiarow kilku sztuk tego samego modelu i wyciagniecia srednich wartosci :-)

dobra robota, czy jest mozliwy pomiar "mocy" swietlowki i sprawdzenie jej zuzycia w okresie czasu?

mowi sie ze swietlowki typu purple traca duzo juz po okresie 3 m-cy i ze cos tam sie wypala i od tego rosna glony

[Gość kapitan]

Świetny wątek, brawo

Koniecznie zróbcie jeszcze testy po 3 i 6 miesiącach użytkowania, wtedy będzie można stwierdzić konkretnie po jakim czasie należy wymienić świetlówkę.

[Przemek]

@krzysiek_l

Będe miał na dniach 6 miesięczne świetlówki - więc pomierzymy i pokażemy.

Sam jestem ciekaw jak to wyjdzie. W poniedziałek wezmę jeszcze po kilka sztuk świetlówek z danego rodzaju - i faktycznie sprawdzę czy są różnice pomiędzy egzemplarzami.

Po 3 miesiącach także zrobimy - poproszę Seba aby przywiózł mi na testy ( ale to potrwa - 3 miesiące )

pozdrawiam

Przmemek

[nika]

...

Po 3 miesiącach także zrobimy - poproszę Seba aby przywiózł mi na testy ( ale to potrwa - 3 miesiące )

...

Przemku, ustawimy "alarm" w komórce i Ci przypomnimy

ten temat trzeba kontynuować

[Grzegorz Dyzma]

Temat super , mam nadzieje ze w przyszlosci na warsztat badan trafi Giesemann i Arcadia.

Jezeli chodzi o pomiar po 6 miesiacach warto miec na uwadze zrodlo testowanych swietlowek. Lampa lapie nie rowna co przeklada sie na temperature pracy swietlowek i spadek skutecznosci.

[Przemek]

Dziś postaram się wstawić wykresy świetlówek nowych:

Sylvania Aquastar

Philips TLD 03(nazywany teraz AquaCoral)

i Arcadia Marine White 14KK

mam także ok. 5-6 miesięczne świetlówki:

ATI Aquablue special

ATI Blue Plus

KZ Fiji Purple

Philips TLD 03(ten sam model co wyżej)

Narva blue2

AquaMedic ReefBlue

i Aquascience duo.

Więc kilka świetlówek będzie można porównać - nowe/stare.

pozdrawiam

Przemek

[qba25]

bardzo fajnie ze robisz pomiar wlasnie starszych swietlowek teraz bedzie wiadomo jakie swiatlo beda dawaly takie wlasnie 5-6 miesiaczne, czekamy wiec na wykresy pozdr

[KuanTi]

Bardzo ciekawy temat ,będę śledził z zainteresowaniem .Nareszcie rzeczowe dowody zamiast domysłów .

Ciekaw jestem jak wygląda sprawa w przypadku KZ New Generation Coral Light ,jak wyglądają w porównaniu do reszty świetlówek dziennych .Czy jest możliwość ,że kiedyś w teście wezmą udział także świetlówki BlauAquaristic ?Tam mamy 3 rodzaje świetlówek dziennych ,10/15/17k .

Pozdro

[Przemek]

Jeśli dostaniemy używane świetlówki (nowe możemy zakupić) - to nie widzę problemu - lepsze to od 5 miesięcy czekania.

Jednak aby testy były wiarygodne - ważne jest aby wszystkie świetlówki miały porównywalne czasy zużycia.

pozdrawiam

Przemek

[R.I.P]

Co by nie gadać zrobiłeś Przemek dobrą robotę.

Im więcej takich badań tym lepiej .... dotyczy to również żarników HQI.

Dołączam się też do prośby kolegów - warto również zbadać które z tych świetlówek trzymają najdłużej swoje parametry.

PK

[seb]

Uuuuuu Dotarło ustrojstwo, szybciej niż żem myślał, ale będziem teścić, oj będziem, chyba w końcu przełamię moją niechęć do wszelakiej elektroniki, bo jakoś tak ostatnio dochodzę do wniosku że to nie suplementy, tylko czysta woda i przede wszystkim światło "maluje' kolorki sps-ów:)

Pozdrawiam

seb

[pio7]

No to czekamy

[Przemek]

Wczoraj wieczorem zacząłem robić pomiary pozostałych świetlówek - oraz część pomiarów świetlówek "zużytych" - w odniesieniu do:

a) różnic w spektrum pomiędzy źródłem światła nowym a "przepracowanym"

różnic w skuteczności emisji świetlnej - czyli zmian "jasności" - w odniesieniu jak wyżej

Niestety - nie jestem na 100% pewien czy wszystkie świetlówki pracowały DOKŁADNIE tyle samo - oraz z jakich "partii" pochodzą(jak pisałem wcześniej - być może w przeciągu ostatnich lat producenci modyfikowali mieszanki gazów - stąd wyniki mogły być przekłamujące. Na pewno część świetlówek (jak KZ Fiji, Philips TLD Aquacoral )pracowały nie dłużej niż 4 miesiące(to moje własne świetlówki) - pozostałe - wg informacji które posiadam - ok 5-6 miesięcy.

Dlatego proszę to wziąć pod uwagę przy interpretacji wyników.